گونه جدیدی از باکتری های دخیل در پوسیدگی دندان کشف شدند

محققان و اساتید دانشکده ی دندانپزشکی دانشگاه پنسیلوانیا با همکاری محققان دانشکده دندانپزشکی آدامز و دانشکده بهداشت عمومی جهانی Gillings در دانشگاه کارولینای شمالی، یک گونه ی باکتریایی به نام ” Selenomonas sputigena” را کشف کردند که می تواند نقش مهمی در ایجاد پوسیدگی دندان داشته باشد.

دانشمندان مدت‌هاست که گونه‌ی باکتریایی اسید ساز، به نام استرپتوکوک موتانس، که تشکیل دهنده پلاک است را به عنوان عامل اصلی پوسیدگی دندان در نظر گرفته ‌اند. با این حال، در این مطالعه که در Nature Communications  منتشر شده است، محققان نشان دادند که S. sputigena که قبلا فقط با بیماری لثه مرتبط بود، می‌تواند به عنوان شریک کلیدی باکتری S. mutans عمل کند و قدرت ایجاد حفره آن را تا حد زیادی تقویت کند.

علت اصلی پوسیدگی دندان چیست؟

پوسیدگی، شایع ترین بیماری مزمن در کودکان و بزرگسالان در ایالات متحده و در سراسر جهان است. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که استافیلوکوکوس موتانس و سایر باکتری‌های اسیدساز به اندازه کافی با مسواک زدن و سایر روش‌های مراقبت از دهان پاک نمی‌شوند و در نهایت یک بیوفیلم محافظ یا «پلاک» روی دندان‌ها تشکیل می‌دهند. در داخل پلاک، این باکتری ها قندهای نوشیدنی یا غذا را مصرف می کنند و آنها را به اسید تبدیل می کنند. اگر پلاک برای مدت طولانی در جای خود باقی بماند، این اسیدها شروع به فرسایش مینای دندان های آسیب دیده می کنند و به مرور زمان در دندان حفره ای ایجاد می کنند.

پرفسورHyun (Michel) Koo ، نویسنده ارشد این مطالعه و استاد گروه ارتودنسی و بخش‌های اطفال و بهداشت دهان و دندان و مدیر مشترک مرکز نوآوری و دندانپزشکی دقیق در دانشکده ی دندانپزشکی پنسیلوانیا، گفت: این یافته ی غیرمنتظره به ما بینش جدیدی در مورد ایجاد پوسیدگی داد و اهداف بالقوه ای را برای پیشگیری از حفره ی دندانی در آینده برجسته نمود. مطالعه ی ما مکانیسم های جدید تشکیل بیوفیلم باکتریایی را آشکار کرد که ممکن است به زمینه های بالینی دیگر نیز مرتبط باشند. دو نویسنده ارشد دیگر این مطالعه، پرفسور Kimon Divaris، استاد دانشکده دندانپزشکی آدامز UNC، و دکتر Di Wu ، دانشیار دانشکده آدامز و دانشکده بهداشت عمومی جهانی UNC Gillings بودند.

داده‌های آنها نشان داد که اگرچه S. sputigena تنها یکی از چندین گونه باکتریایی مرتبط با پوسیدگی در پلاک‌ها علاوه بر S. mutans است و به خودی خود باعث پوسیدگی نمی‌شود، اما توانایی قابل توجهی در مشارکت با S. mutans برای تقویت فرآیند پوسیدگی دارد. مشخص شده است که S. mutans از شکر موجود برای ساختن ساختارهای چسبنده به نام گلوکان ها استفاده می کند که بخشی از محیط محافظ پلاک است. محققان مشاهده کردند که S. sputigena، که دارای زائده های کوچکی است که به آن اجازه می دهد بر روی سطوح حرکت کند، می تواند توسط این گلوکان ها به دام بیافتد.

پس از به دام افتادن، S. sputigena به سرعت تکثیر می شود و از سلول های خود برای ساختن ابرساختارهای لانه زنبوری شکلی استفاده می کند که S. mutans را محصور کرده و از آن محافظت می کند. نتیجه ی این همکاری غیرمنتظره، همانطور که محققان با استفاده از مدل‌های حیوانی نشان دادند، تولید اسید بسیار بیشتر و متمرکزتر است که به طور قابل توجهی شدت پوسیدگی را افزایش می دهد. به گفته ی دکتر Koo، این یافته‌ها تعامل میکروبی پیچیده‌تری را نسبت به آنچه تصور می‌شد، نشان می‌دهد و درک بهتری از چگونگی ایجاد حفره‌های دوران کودکی ارائه می‌دهد، درکی که می‌تواند به راه‌های بهتری برای پیشگیری از ایجاد حفره‌ها منجر شود.

دکتر Koo، گفت: برهم زدن این ابرساختارهای محافظ S. sputigena با استفاده از آنزیم‌های خاص یا روش‌های دقیق‌تر و مؤثرتر مسواک زدن می‌تواند یک رویکرد موثر باشد. اکنون محققان قصد دارند در مورد این که چگونه این باکتری متحرک بی هوازی در محیط هوازی سطح دندان قرار می گیرد را با جزئیات بیشتری بررسی کنند.

منبع خبر: وب سایت ScienceDaily