براکت ها به عنوان یکی از ابزار ارتودنسی ضروری وظیفه جا به جا کردن دندان ها با اعمال نیروی بریس ارتودنسی بر روی دندان را دارند. به زبان ساده تر براکت ارتودنسی بر روی دندان ها چسبانده شده و سیم یا بریس ارتودنسی از شیار آن عبور داده می شود و به مرور زمان و وارد شدن فشار بریس به دندان ها، دندان ها صاف و منظم خواهند شد.
هر دندان با توجه به ناحیه قرارگیری و شکل خود به یک براکت خاص نیاز دارد اما تمامی آن ها را می توان از نظر جنس ساخته شده و محل قرارگیری به دسته های اصلی براکت فلزی، براکت سرامیکی، براکت دیمون و براکت لینگوال تقسیم کرد. برای آن که بتوانیم شما را در خرید انواع براکت دندانپزشکی راهنمایی کنیم نیاز است کمی بیش تر با آن ها آشنا شویم.
براکت فلزی از مقاوم ترین نوع براکت های دندانپزشکی محسوب می شود. امروزه از این براکت ها با عنوان براکت های معمولی نیز یاد می شود. براکت فلزی از جنس فولاد ضدزنگ ساخته می شود به همین دلیل مشکل تغییر رنگ و ایجاد لکه ندارد. از طرف دیگر نیرویی که این براکت ها می توانند به دندان ها وارد کنند با سایر انواع براکت ها قابل مقایسه نیست به همین علت بیش تر از این براکت ها در درمان دندان های آسیاب که ریشه محکم تر و اندازه بزرگتری دارند استفاده می شود.
براکت فلزی در ارتودنسی به دلیل جنس سازنده آن ها بسیار مقرون به صرفه تر از سایر انواع براکت ها بوده و قیمت بسیار پایین تری دارند. این عامل باعث می شود تا با تمام نقاط ضعفی که براکت های فلزی دارند باز هم میان بیماران از محبوبیت بالایی برخوردار باشند. علاوه بر آن به دلیل طول درمان کوتاه تر نزد دندانپزشکان نیز جایگاه ویژه ای دارند.
هدف از ساخت این براکت ها نزدیک بودن آن ها به رنگ دندان و کم تر دیده شدن آن است به همین دلیل به آن ها براکت شفاف و یا ارتودنسی نامرئی نیز گفته می شود. این نوع براکت ها معایبی مانند شکننده بودن و طول درمان طولانی تر آن ها نسبت به انواع فلزی آن هاست.
براکت های سرامیکی در ارتودنسی از قیمت بالاتری نسبت به انواع فلزی آن ها برخوردار هستند. ناگفته نماند که نسبت به براکت های فلزی شکننده تر بوده و دوره درمان آن ها نیز طولانی تر است و این قیمت بالاتر صرفا به علت زیبایی و شفاف بودن آن ها می باشد. همچنین براکت سرامیکی به دلیل موضوع زیبایی صورت در طول درمان بین بزرگسالان طرفداران زیادی دارد.
براکت دیمون به عنوان انقلابی بزرگ در صنعت ارتودنسی دندان شناخته می شود. براکت های معمولی دندانپزشکی برای جا به جا کردن بریس در میان آن ها نیاز به حلقه هایی به نام او رینگ (O-ring) دارند اما این حلقه ها در براکت دیمون حذف شده و بریس ارتودنسی می تواند به راحتی در میان براکت ها به حرکت در بیاید. حذف این رینگ ها از براکت اصطحکاک و فشار بر روی دندان ها را کاهش داده و از نظر رعایت بهداشت دهان و دندان نیز کار را برای بیمار آسان تر کرده است.
براکت های دیمون را می توان یکی از براکت های گران قیمت ارتودنسی دانست. عملکرد خاص این براکت، شفاف بودن آن، کیفیت بالا، راحتی بیمار و دوره درمان کوتاه تر باعث شده اند تا قیمت براکت دیمون به نسبت به سایر انواع براکت ها بالاتر باشد. به طور کلی امروزه انتخاب اکثر بیماران بزرگسالی که به دنبال ارتودنسی شفاف هستند، استفاده از براکت دیمون است.
براکت لینگوال در ارتودنسی به همگان ثابت کرد که برای داشتن دندان های صاف و یک دست نیازی به دیده شدن یک جسم فلزی بر روی سطح دندانشان نیست. براکت لینگوال ارتودنسی با نصب بر روی سطح لینگوال یا پشتی دندان ها این امکان را فراهم کرده است تا بدون دیده شدن براکت ها، دندان ها به مرور زمان مرتب و یک دست شوند.
محدوده قیمت براکت لینگوال مانند براکت های دیمون بوده و تفاوت زیادی با یک دیگر ندارند. تفاوت این دو نوع براکت در نحوه جایگذاری آن هاست که براکت های لینگوال جایگذاری به مراتب سخت تری دارند و چیزی حدود 1 یا 2 هفته طول می کشد تا بیمار نیز به آن ها عادت کند.
اما ظاهر خوب و عملکرد قوی آن ها باعث بالا بودن تقریبی قیمت براکت لینگوال ارتودنسی شده است. همچنین این براکت بین کسانی که حفظ زیبایی ظاهرشان برایشان در اولویت قرار دارد بهترین گزینه هستند.
انواع مختلفی از براکت ارتونسی وجود دارند که هر یک از آن ها برای انواع مختلفی از روشهای درمان ارتودنسی کاربرد دارند. هر یک از این براکت ها دارای ویژگی های خاصی هستند و برای یک نوع درمان کاربرد دارند به همین دلیل آشنا شدن با آن ها و کاربردهایی که دارند اهمیت بسیار زیادی دارد. برای انتخاب آگاهانه و درست براکت ارتودنسی نیاز است تا موارد زیر را مطالعه کنید.
یکی از عوامل مهم در هنگام خرید براکت ارتودنسی ماندگاری آن است. ارتودنسی با براکت فلزی یکی از بهترین نوع ارتودنسی از نظر ماندگاری براکت است. زیرا جنس آن فولاد ضدزنگ بوده و به راحتی نمی شکند. این براکت برای دندانپزشکی اطفال بهترین گزینه هستند. بعد از براکت های فلزی، ارتودنسی با براکت سرامیکی بهترین گزینه موجود است. این براکت ها با وجود ظاهری ظریف از ماندگاری نسبتا بالایی برخوردار هستند.
به طورکلی بهتر است که در هنگام خرید براکت ارتودنسی ماندگاری آن را یکی از اولویت های خود قرار دهید زیرا هزینه و عواقب تعویض براکت ها هم برای شما و هم برای بیمار سنگین خواهد بود.
از نظر زیبایی می توان گفت که براکت های شفاف برنده عرصه رقابت هستند. اگر این براکت ها به صورت لینگوال نیز نصب شوند به حالت ایده آل یک ارتودنسی زیبا بسیار بسیار نزدیک خواهند شد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که جنس و مواد سازنده براکت (مانند فلزی یا سرامیکی) می توانند نقشی در زیبایی ارتودنسی نداشته باشند و حتی براکت های فلزی اگر به صورت لینگوال جایگذاری شوند می توانند زیبا باشند.
براکت ها یک جسم خارجی هستند که بر روی دندان و یا پشت آن نصب می شوند و بیمار به مرور زمان به آن ها عادت خواهد کرد بنابراین جنس آن ها تفاوت آن چنانی در راحتی و عدم راحتی بیمار نخواهد داشت. به طور کلی براکت هایی که جنس بهتری دارند، امکان پالیش پذیری بالاتری دارند که می توان با پالیش آن ها اصطحکاک آن ها با دهان بیمار را کاهش داد. بنابراین اگر به دنبال راحتی بیمار هستید، از هر نوع براکتی که استفاده می کنید از کیفیت آن اطمینان حاصل کنید.
انتخاب براکت ارتودنسی براساس سرعت درمان در واقع امری است که باید با توجه به شرایط دندان های بیمار و نظر شخصی او انجام شود. اگر بیمار بخواهد که خیلی سریع و فوری ارتودنسی انجام دهد و همچنین دندان های او قابلیت عملی کردن این نوع ارتودنسی را داشته باشند، بهتر است از براکت های فلزی ارتودنسی استفاده کنید. در صورتی که بیمار درخواست یک ارتودنسی زیبا و شفاف را داشت می توانید با کمی طولانی تر کردن دوره درمان، براکت های سرامیکی را به او پیشنهاد دهید.
انتخاب و خرید براکت ارتودنسی براساس سرعت درمان باید بعد از نظرسنجی و مشورت با شخص بیمار انجام شود. البته که فراموش نکنید دندان های او باید قابلیت عملی کردن نوع ارتودنسی مورد نظر را نیز داشته باشند.
همانطور که قبلا اشاره شد، براکت های فلزی به دلیل جنس آن ها (فولاد ضدزنگ) از قیمت پایین تری به نسبت سایر براکت های موجود در بازار برخوردارند. همچنین برخلاف براکت های فلزی، بیش ترین قیمت به دسته براکت های سرامیکی تعلق می گیرد. با توجه به این که براکت های فلزی مقرون به صرفه تر هستند اما طرفداران کمتری دارند. در عوض براکت های سرامیکی به دلیل طول درمان کوتاه تر و زیبایی بیش تر متقاضیان زیادی دارند.
انواع براکت ها به دلیل استفاده از قطعه ای به نام او رینگ (O-ring) دارای زاویه و گوشه کنارهایی هستند که بیمار امکان دسترسی و نظافت آن ها را نخواهد داشت. در بین براکت های ارتودنسی تنها براکت دیمون این رینگ را نداشته و همین امر باعث می شود تا نظافت آن راحت تر باشد. اما این براکت ها قیمت نسبتا بالایی دارند و در صورتی که بیمار امکان استفاده از آن ها نداشت می توانید براکت فلزی را به آن ها پیشنهاد دهید زیرا تغییر رنگ در آن ها کمتر به چشم خواهد آمد.
میزان چسبندگی براکت ها خصوصا در دندانپزشکی اطفال مسئله بسیار مهمی است. از این نظر براکت های فلزی می توانند انتخاب خوبی باشند زیرا به راحتی از دندان ها جدا نشده و کودک نمی تواند آن را از سطح دندانش بکند. پس از آن براکت های شفاف و سرامیکی نیز چسبندگی قابل توجهی از خود نشان داده اند اما همواره توصیه اول برای کودکان همان براکت های فلزی هستند. بنابراین در هنگام خرید براکت باید به سن بیمار نیز دقت کنید.
در کنار براکت ها ابزار دیگری برای ارتودنسی دندان ها استفاده می شوند که به آن ها لیگاچور ارتودنسی (Ligature) ارتودنسی می گوییم. این ابزار برای نگه داشتن بهتر بریس ها در براکت بر دور آن ها انداخته می شوند تا سیم ارتودنسی بتواند دندان را به سمت مورد نظر حرکت دهد. لیگاچور ها را می توان در انواع فلزی و الاستیکی در بازار پیدا کرد که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند.
لیگاچورهای فلزی از استیل ضد زنگ و نرم با قطر 0.008 تا 0.010 اینچ ساخته می شوند. از لیگاچور برای نگه داشتن سیم ارتودنسی در براکت استفاده می شود. سیم لیگاچور یا لیگاچور وایر انعطاف پذیر بوده و می توان آن را خم کنید و در مراحل بعدی درمان پیچانده و سفت کنید تا در سر جای خود محکم شود.
به مرور زمان مشخص شد که نوع ساده تری از لیگاچورهای به نام لیگاچورهای پلاستیکی قابل استفاده هستند که به دلیل خاصیت الاستیک خود بسیار راحت تر در دور براکت جایگذاری می شوند و وقت کمتری از شما می گیرند. لیگاچور پلاستیکی در رنگ های متنوع و مختلفی ساخته می شوند که بیمار می تواند در هر دوره از رنگ دلخواه خودش استفاده کند. نقطه ضعف این لیگاچورها در مقابل لیگاچور وایر فلزی این است که قدرت کافی را نداشته و دوره درمان را کمی طولانی تر می کنند. همچنین امکان پارگی نیز در آن ها وجود دارد.
لیگاچورها برخلاف ظاهر ساده ای که دارند می توانند تاثیر زیادی در نحوه انجام ارتودنسی دندان و نتیجه آن داشته باشند. تنوع آن ها برخلاف سایر انواع ابزار ارتودنسی بالا نبوده و به دو دسته کلی فلزی و پلاستیکی تقسیم می شوند. انتخاب صحیح میان این دو دسته به عواملی مانند کاربرد، سن بیمار و نظر او بستگی دارد.
براساس کاربردی که لیگاچور ارتودنسی دارد باید بین دو نوع فلزی و الاستیکی آن انتخاب مناسب را انجام دهید. به طور مثال در صورتی که بخواهید دندان چرخیده یا کج شده را صاف کنید، نیروی لیگاچور الاستیکی کافی نخواهد بود و بهتر است از لیگاچور فلزی برای این کار استفاده شود. اگر در نظر دارید که در هر جلسه درمان و در فواصل کم لیگاچورها را تعویض کنید بهتر است لیگاچورهای الاستیکی را انتخاب کنید زیرا جایگذاری و کار کردن با آن ها به مراتب آسان تر از انواع فلزی می باشد.
برخلاف بزرگسالان، کودکان از ابزار رنگی دندانپزشکی خوششان می آید و استفاده از این ابزار به آن ها آرامش بیش تری می دهد. برخلاف بزرگسالان که سعی می کنند ارتودنسی خود را مخفی کنند، کودکان با استفاده از لیگاچورهای رنگی سعی در نمایش دندان های رنگی خود خواهند داشت. بنابراین در هنگام خرید لیگاچور ارتودنسی باید به سن مراجعه کننده توجه کنید. به طور مثال اگر شما متخصص اطفال هستید بهتر است مطب خود را با لیگاچورهای رنگی الاستیکی پر کنید.
ابزار و وسایل ارتودنسی یکی از متنوع ترین دسته های ابزار دندانپزشکی بوده که انتخاب نوع آن از یک بیمار تا بیمار دیگر می تواند متفاوت باشد. بنابراین پیش از خرید براکت ارتودنسی و لیگاچور وایر نیاز دارید تا گزینه های موجود در بازار را بررسی کرده و سپس اقدام به خرید کنید. فروشگاه یونیت این امکان را برای شما فراهم کرده است تا با بررسی و مقایسه چند محصول مختلف و با تضمین کیفیت و قیمت اقدام به خرید براکت ارتودنسی و لیگاچور وایر کنید.