یکی از پرکاربردترین و مهم ترین مواد مصرفی دندانپزشکی سمان دندانپزشکی است. سمان ها در واقع یک مایع غلیظ هستند که پس از قرارگیری در محل ترمیمی سفت و شکننده می شوند. از سمان های می توان در موارد زیادی مانند چسباندن روکش و بریج دندان، ترمیم های موقتی، پروتزهای ثابت و ... استفاده کرد.
سمان ها را می توان به دو دسته اصلی سمان دائم و سمان موقت دندانپزشکی تقسیم کرد. می توان گفت که اکثر سمان های دندانپزشکی به صورت دو بخش پودر و مایع تولید و بازار عرضه می شوند که ترکیب این پودر و مایع باعث واکنش های شیمیایی مختلفی خواهد شد. همین واکنش باعث تفاوت در کاربرد سمان دندانپزشکی نیز می شود. سمان های دندانپزشکی را می توانیم به 6 دسته تقسیم کنیم که شامل سمان زینک فسفات (Zinc Phosphate)، سمان زینک پلی کربکسیلات (Zinc polycarboxylate)، سمان رزینی (Resin Cement)، سمان گلاس آینومر (Glass ionomer Cement)، سمان گلاس آینومر رزینی ( Resin-modified glass ionomers – RMGI) و سمان زینک اکساید (Zinc Oxide Eugenol) هستند که شما را برای خرید هر یک از آن ها راهنمایی خواهیم کرد.
برای خرید سمان دندانپزشکی به دلیل تنوع بالا آن ها باید حتما اطلاعات کافی و لازم را در مورد آن ها کسب کنید تا بتوانید مناسب ترین سمان را برای کار مورد نظر خود انتخاب کنید. برای این کار باید چند فاکتور را در نظر داشته باشید.
سمان ها از پرکاربردترین مواد مصرفی دندانپزشکی هستند و معمولا از انواع آن ها می توان به عنوان لاینر، سمان لوتینگ، کوربیلداپ، پانسمان موقت و ... استفاده کرد. اما برخی از انواع سمان ها به دلیل خواص منحصر بفردشان برای انجام دسته ای دیگر از ترمیم ها توصیه می شوند. به طور مثال در دندانپزشکی اطفال معمولا از سمان پلی کربوکسیلات پیشنهاد می شود. در چسباندن و کار با روکش های دندانی زیرکونیا نیز بهتر است از سمان های دوال کیور استفاده شود. این سمان ها در ایمپلنت هایی که خطر پوسیدگی ندارند به عنوان سمان اصلی معرفی می شود.
به طور کلی در بین سمان های موجود در بازار، تفاوت های آن چنان زیادی در کاربرد وجود ندارد اما برخی از آن ها برای دسته ای از ترمیم ها مناسب تر هستند.
نکته بعدی که هنگام خرید سمان دندانپزشکی باید به آن دقت شود میزان قدرت باندینگ آن است. در بین تمام سمان های دندانپزشکی، سمان رزینی لایت کیور با قابلیت تحمل 329 مگاپاسکال، از قدرتمند ترین سمان های موجود است و همین موضوع آن را برای استفاده در ترمیم های کامپوزیتی و پرسلن ایده آل کرده است. بعد از سمان رزینی لایت کیور، بیش ترین قدرت تحمل به سمان زینک فسفات تعلق می گیرد که از آن بیش تر برای ترمیم های اینلی (Inlay) و چسباندن براکت های ارتودنسی استفاده می شود.
قدرت تحمل یک سمان می تواند در کاربرد آن تاثیر بی نهایتی داشته باشد. اگر سمانی قدرت خوب و کافی را نداشته باشد، استفاده از آن در سطوح جونده دندان و یا ترمیم های عمقی به هیچ عنوان مناسب نخواهد بود. بنابراین پس از آن که کاربرد سمان را برای خود تعیین کردید، به دنبال قدرت تحمل فشار کافی برای آن بگردید.
همان طور که می دانید سمان ها را از نظر نحوه ست شدن به دو دسته لایت کیور و سلف کیور تقسیم می کنیم. این موضوع یکی دیگر از نکاتی است که باید پیش از خرید سمان دندانپزشکی به آن دقت کنید. در صورتی که سمان شما لایت کیور باشد باید مطمئن شوید که لایت مناسب آن را در مطب خود در دسترس دارید.
سمان دندانپزشکی می تواند از دو طریق شیمیایی و فیزیکی به دندان باند شود. نوع باند شدن آن ها ازتباط مستقیم با میزان ماندگاری آن ها در ترمیم خواهد داشت. در بین تمام انواع سمان های دندانپزشکی، سمان گلاس آینومر می تواند با سطوح دندانی یک باندینگ شیمیایی تشکیل دهد و بقیه آن ها این توانایی را ندارند و باندینگشان به دندان فیزیکی یا مکانیکی خواهد بود.
اگر سمانی بتواند باندینگ شیمیایی برقرار کند، از مقاومت کششی و سطحی بیش تری برخوردار خواهد بود. بنابراین استفاده از آن ها برای سطوح جونده و ترمیم های اینلی پیشنهاد می شود.
سمان دندانپزشکی در کنار تمام نقاط قوت و مزایایی که دارد طبیعتا ایزادات و محدودیت هایی در استفاده نیز خواهد داشت. بنابراین لازم است که پیش از خرید سمان دندانپزشکی به این محدودیت ها آگاه باشید تا بتوانید بهترین سمان را برای خود انتخاب کنید. این محدودیت ها در هر سمان متفاوت بوده و می توانند در کاربرد آن ها موثر باشند.
سمان زینک فسفات PH پایینی دارد و می تواند در برخی از بیماران حساسیت های پالپی ایجاد کند. این سمان از دسته سمان هایی است که قابلیت باندینگ شیمیایی نداشته و فقط به صورت مکانیکی باند می شوند. از دیگر محدودیت های سمان های زینک فسفات می توان به عدم خاصیت کاریوستاتیک اشاره کرد به این معنی که در درمان های پوسیدگی نقشی ندارند.
سمان پلی کربوکسیلات دارای یک نقطه ضعف بزرگ هستند و آن پخش شدن غیرقابل پیش بینی ترمیم پس از چند سال است. علاوه بر آن احتمال انحلال این سمان و از بین رفتن تدریجی آن بسیار بالاست بنابراین معمولا از آن ها در پانسمان موقت و کوتاه مدت دندان استفاده می شود.
گلاس آینومرها ماندگاری پایینی دارند و امکان بروز حساسیت های غیرقابل پیش بینی در آن ها وجود دارد. به علاوه یکی از بزرگترین محدودیت های گلاس آینومر دندانپزشکی این است که در مواجهه با آب یا محیط مرطوب حل می شود.
برای رفع محدودیت هیدروفوبیک گلاس آینومر از گلاس آینومرهای رزینی استفاده می شود که خودشان نیز محدودیت هایی دارند. اگر از این سمان ها در مراحل اولیه ترمیم استفاده شود معمولا نتیجه کار قدرت و دوام کافی را نخواهد داشت.
سمان های رزینی چه از نوع سلف کیور و چه لایت کیور باشند خاصیت کاریواستاتیک ندارند و برای نواحی دارای پوسیدگی مناسب نیستند. از طرفی اگر در هنگام ترمیم این سمان ها به ناحیه هایی خارج از ناحیه ترمیم برخورد کرده و سفت شوند، بعدها چالش های زیادی به وجود آورده و دسترسی به ناحیه ترمیمی را بسیار دشوار می کنند.
ستینگ تایم و ورکینگ تایم سمان در دندانپزشکی
ستینگ تایم سمان در دندانپزشکی بیانگر زمانی است که سمان به حداکثر قوام خود می رسد. این زمان می تواند زیر 2 دقیقه باشد یا تا 4 دقیقه نیز برسد. منظور از ورکینگ تایم نیز زمانی است که می توانید تا پیش از خشک شدن سمان با آن کار کنید. این که میزان ایده آل این زمان بندی ها باید چه قدر باشد کاملا به شما و میزان دقت و سرعتتان بستگی دارد.
در صورتی که هنوز نمی توانید خیلی با سرعت با سمان ها کار کنید، سمانی را انتخاب کنید که ورکینگ تایم طولانی تری داشته باشد. بنابراین پیش از خرید سمان دندانپزشکی حتما از طریق کاتالوگ محصول در مورد ورکینگ تایم و ستینگ تایم آن اطلاعات کسب کنید.
یکی از ویژگی های نسبتا مهم در هنگام خرید سیمان دندانپزشکی قابلیت آزادسازی فلوراید است. این قابلیت سمان را برای استفاده در نواحی مستعد پوسیدگی مناسب می کند و می تواند سلامت دندان در دوران ترمیم را تضمین کند. وجود فلوراید در سمان برای تمامی نواحی ضروری نیست اما یک مزیت محسوب می شود.
رادیواپک بودن یک ویژگی بسیار مهم و ضروری برای سمان در دندانپزشکی محسوب می شود. رادیواپاسیته در سمان این قابلیت را برایتان فراهم می کند تا در عکس برداری ها بتوانید محل ترمیم را به دقت بررسی کنید و از سلامت آن مطمئن شوید. در هنگام خرید سمان دندانپزشکی حواستان باشد که میزان رادیواپاسیته آن قابل قبول باشد.
قیمت سمان دندانپزشکی را عواملی مانند سلف کیو یا لایت کیور بودن، میزان قدرت، نوع بسته بندی سمان و ... تعیین می کنند. در سمان دندانپزشکی معمولا در یک برند مشابه، سمان های سلف کیور از قیمت بالاتری برخوردارند و زیرا نیازی به لایت کیور نداشته و عملا وظیفه لایت کیور را نیز خودشان انجام می دهند.
عامل دیگری که باعث ایجاد اختلاف در قیمت سمان دندانپزشکی می شود طبیعتا نوع بسته بندی آن است. سمان های کپسولی یا خمیری نسبت به انواع پودری قیمت بالاتری دارند. در مورد کپسولی ها برای جایگذاری نیاز به گان یا پلایر سمان دارید که خود آن یک هزینه جدا را به شما تحمیل می کند. اما در نظر داشته باشید که این اختلاف قیمت بی دلیل نیست و کیفیت کار با سمان های کپسولی به دلیل عدم نفوذ هوا و ایجاد حباب نسبت به پودری ها بالاتر خواهد بود.
همانطور که گفتیم سمان ها از پرکاربردترین مواد مصرفی دندانپزشکی هستند بنابراین کاملا بدیهی است که شرکت های زیادی اقدام به تولید و فروش سمان دندانپزشکی کنند. صدالبته که از تاثیر برند و شرکت سازنده سمان در قیمت سمان دندانپزشکی نمی توان گذشت. برندهای بزرگ و شناخته شده قطعا قیمت بالاتری نسبت به سایرین دارند.
با توجه به تنوع زیادی که در این ماده مصرفی دندانپزشکی وجود دارد، نیاز است که ابتدا از تمام زوایا آن را بررسی کرده و سپس اقدام به خرید کنید. در این مطلب تلاش کردیم تا شما را برای انتخاب بهترین سمان دندانپزشکی یاری کنیم. شما می توانید در فروشگاه یونیت با بررسی انواع سمان های دندانپزشکی و مشاهده قیمت آن ها، سمانی با بهترین کیفیت و با قیمت کارخانه خریداری کرده و از نتیجه ترمیم خود نهایت رضایت را کسب کنید.