محیط کشت یک محیط مخصوص آزمایشگاهی است که برای رشد میکروارگانیسم ها مورد استفاده قرار می گیرد. این محیط بهخصوص از مواد مختلفی تشکیل شده که برای رشد میکروب ها ضرورت دارند. بهطورکلی میکروارگانیسم ها انواع متعددی دارند که هرکدام دارای خواص منحصر بهفردی هستند، بنابراین برای رشد نیازمند مواد مغذی خاصی هستند. این محیطها باتوجه به مواد تشکیل دهنده و عملکرد آن ها دستهبندی های مختلفی پیدا میکنند. در این مقاله قصد داریم تا در مورد انواع محیط کشت بیشتر توضیح بدهیم و یک راهنما برای خرید هرچه بهتر آن ها ارائه کنیم.
مطابق دستور کارخانه سازنده و با توجه به بروشور هر شرکتی که روی محیط کشت که به صورت پودری یا پلیت شده می باشد را برداشته و با مقدار توصیه شده آب مقطر در داخل ارلن مخلوط کنید بعد آن را با توجه به دستور کارخانه اگر لازم بود روی شعله قرار داده تا بر اثر حرارت شفاف شود که البته در بعضی از محیط ها نیازی به این کار نیست. سپس آن را در اتوکلاو قرار داده و به مدت 15 دقیقه در دمای 121 درجه سانتیگراد استریل کنید. برخی از محیط های کشت که به دمای بالا حساس می باشند در اتوکلاو قرار نمی گیرند و این مسئله را کارخانه سازنده حتما متذکر شده است. بعد از اتوکلاو، محیط های کشت آگار دار داخل ارلن سفت می شوند و برای استفاده از آن ها باید دوباره حرارت داده شوند ولی محیط های کشت مایع به شکل مایع باقی مانده و آماده مصرف هستند.
محیط کشت آزمایشگاهی انواع مختلفی دارند که از هر یک برای هدف به خصوصی استفاده می شود. بنابراین نیاز است که با انواع آن ها آشنا شوید تا بتوانید گزینه ای را که برای شما مناسب تر است انتخاب و خریداری کنید.
محیط کشت آزمایشگاهی را می توان از جنبه های مختلفی طبقه بندی کرد. این طبقه بندی ها براساس خاصیت فیزیکی، کاربرد و مواد تشکیل دهنده محیط کشت انجام می شود. محیط کشت ها از نظر جنس آن ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند. محیط کشتی که فاقد آگار در ترکیب خود بوده و به صورت مایع باشند و همچنین در لوله های آزمایش، ارلن مایر شرایط برای رشد میکروارگانیسم فراهم کنند را محیط کشت مایع یا براث می گویند.
محیط کشت جامد محیطی است که حاوی آگار بوده که بعد از سرد شدن منعقد میشود. از این محیط کشت ها درون لوله آزمایش یا پلیت استفاده می شود. در نهایت محیط کشت های نیمه جامد هستند که به محیط های که میزان آگار ترکیب محیط رشد از میزان اگار محیط های جامد کمتر باشد گفته می شود.
محیط کشت ها براساس کاربرد و مواد تشکیل دهنده آن ها اما تنوع بیش تری دارند. که در این بخش به طور مختصر به توضیح آن ها خواهیم پرداخت. از پرطرفدارترین محیط های کشت، محیط کشت های عمومی هستند. این محیط کشت دارای کمترین میزان مواد غذایی برای رشد باکتری ها است. این محیط مبنای تهیه انواع محیط کشت است. این محیط از آنجایی که فاقد ماده ضد میکروب است، انواع و اقسام سلولها و باکتریها در آن رشد میکنند. معروف ترین محیط کشت های عمومی عبارتند از:
مناسب برای باکتری هایی که شرایط رشد ویژه ای ندارند و روی سطح رشد کرده و کلنی های کوچکی ایجاد می کنند. این محیط کشت در دماهای بالا نیز به حالت جامد باقی می ماند.
محیط کشت بسیار مغذی که برای میکرو ارگانیسم هایی که به سختی رشد می کنند بسیار کارآمد است.
در کنار این محیط کشت ها می توان به محیط کشت کامل که تمامی موارد مورد نیاز برای رشد باکتری ها و سلولها را داراست و مواد ضد میکروبی ندارد، محیط کشت انتخابی که به صورت تشخیصی هستند و محیط کشت افتراقی که محیط هایی برای جدا و ایزوله کردن نوع خاصی از سلولها یا باکتری ها مناسب هستند اشاره کرد.
همانطور که شاید تا به اینجا متوجه شده باشید، از انواع محیط کشت برای کاربردهای مختلفی استفاده می شود. به طور مثال محیط کشت بلاد آگار یا سرم لفلر جهت کشت باسیل دیفتری به کار می رود یا از نوعی محیط کشت به نام محیط کشت ترابری وقتی که نمونه های بالینی آماده می شوند تا به آزمایشگاه منتقل شوند استفاده می شود. چون در انتقال نمونه ها ممکن است آن ها خشک شوند و یا باکتری های ناخواسته رشد کنند، و یا نمونه آلوده شود. به این نکته توجه داشته باشید که هر نوع باکتری برای رشد نیاز به یک مواد مغذی و محیط کشت به خصوص دارد و نمی توان از محیط کشت ها به جای یک دیگر استفاده کرد. بنابراین پیش از خرید محیط کشت حتما از کاربرد آن برای خود مطمئن شوید.
وظیفه اصلی محیط کشت پرورش دادن انواع میکروارگانیسم هاست. این محیط های بهخصوص از مواد مغذی یا به طورکلی از موادی تشکیل شدهاند که برای رشد انواع میکروارگانیسم ها ضروری هستند. با این حال رایجترین انواع محیط های کشت باکتری پلیت های آگار و براث هستند. این محیطها پس از فرایند تغییر فاز از مایع به جامد امکان کشت میکروبها را بر روی صفحات آگار فراهم می کنند و برای بسیاری از انواع باکتری ها مناسبند بنابراین شاید با توجه به نوع فعالیت شما در آزمایشگاه استفاده از این پلیت ها مقرون به صرفه باشد.
یکی از اصلی ترین عواملی که می تواند در قیمت محیط کشت اثر بگذارد آماده به مصرف بودن آن هاست. محیط کشت های مایع اکثرا به حالت آماده به مصرف تولید می شوند که با توجه به اندازه کوچکترشان، قیمت بیش تری نسبت به انواع جامد و پودری آن ها دارند.
شما عزیزان می توانید از طریق این صفحه اقدام به خرید انواع محیط کشت مایع، جامد، پودری و ... کنید. همچنین در صورت بروز هرگونه سوال می توانید به صورت آنلاین و تلفنی با پشتیبانان یونیت در ارتباط باشید.