ماتریکس (Matrix) در لغت به معنی محل قرارگیری یا محل پیدایش است. نوار ماتریکس پلاستیکی شفاف و منعطف می باشد که از آن برای محدود کردن مواد ترمیمی بر روی دندان استفاده می شود. این نوار از جنس فلز یا پلاستیک ساخته می شود که در هر دو صورت باید بسیار انعطاف پذیر باشد تا بتوان آن را دور دندان گذاشت و کار ترمیم دندان را ساده تر کرد. این نوار زمانی که دیواره دندان آسیب دیده باشد یا به طور کامل از بین رفته باشد، فضای مورد نظر را از دندان های بغل جدا کرده و در واقع وظیفه قالب برای دندان را ایفا می کند.
به طور کلی از نوار ماتریکس در دندانپزشکی برای ترمیم دیواره های از دست رفته دندان در سطوح مختلف استفاده می شود. کاربرد نوار ماتریکس در دندانپزشکی در واقع جلوگیری از پخش شدن مواد ترمیمی به سایر سطوح و متمرکز کردن آن در ناحیه ترمیم است.
نوار ماتریکس دندانپزشکی یکی از متنوع ترین دسته بندی های ابزار دندانپزشکی محسوب می شوند و با جنس ها، نام ها و برندهای متفاوت در بازار به فروش می رسند. این موضوع ممکن است در هنگام خرید نوار ماتریکس کمی گیج کننده باشد بنابراین در این بخش تصمیم داریم تا شما را برای خرید هرچه بهتر نوار ماتریکس راهنمایی کنیم.
برای شروع باید بگوییم که اولین نکته ای که باید به آن توجه کنید نوع نوار ماتریکس است. نوار ماتریکس دندانپزشکی از نظر جنس به دو دسته اصلی نوار ماتریکس فلزی و نوار ماتریکس پلاستیکی تقسیم می شود که هر یک کاربرد و همچنین محدودیت های خاص خود را دارند که برای خرید نوار ماتریکس باید حتما به آن ها دقت کنید.
این نوع از ماتریکس ها عموما در ترمیم دندان های خلفی (مولر یا پرمولر) استفاده شده و برای دندان های قدامی (Anterior) کاربردی ندارند. زیرا در ترمیم دندان های جلویی از مواد کامپوزیتی استفاده می شود که در آن ها نوعی ماده غیرآلی وجود دارد که می تواند باعث خراشیدن و از بین بردن سطح ماتریس فلزی شود. بنابراین در ترمیم آن ها اولویت با استفاده از نوارهای ماتریس پلاستیکی است. ماتریکس های فلزی باید از جنس استیل یا فلز ضدزنگ ساخته شوند تا در مواجهه با رطوبت آسیب نبینند.
از انواع این ماتریکس ها می توان به ماتریکس تافل مایر، ماتریکس زین اسبی، ماتریکس لوپ دار، ماتریکس قدامی پروگزیمال و ماتریکس سکشنال اشاره کرد که ماتریکس سکشنال و قدامی از پرکاربردترین و محبوب ترین آن ها هستند.
نوار ماتریکس قدامی یا قدامی پروگزیمال یک تفاوت اصلی با سایر نوار ماتریکس ها دارد و آن نحوه جایگذاری این نوار است. این نوار ماتریکس برخلاف سایر انواع آن به صورت عمودی در فاصله دو دندان قرار داده می شود و سری قاشق مانند آن مانند دیوار برای نواحی ترمیم دندان های قدامی عمل می کند. راحتی کار با این نوار ماتریکس یکی از ویژگی های آن است که باعث محبوبیت زیاد نوار ماتریکس قدامی شده است.
ماتریکس های سکشنال در 4 نوع و سایز مختلف هارد، سافت و دو سایز 0.035 و 0.050 میلی متر تولید می شوند. نوع هارد این ماتریکس ها قابلیت نصب ساده تری دارد و در مقابل نوع سافت به دلیل انعطاف پذیری بیش تر راحت تر شکل دندان را به خود می گیرد. همچنین سایزهای کوچک تر ماتریکس های سکشنال برای ترمیم های سطحی و کوچک و سایزهای بزرگ تر برای ترمیم های عمیق تر مناسب هستند. توجه داشته باشید که در بازارهای ایران فقط نوع هارد ماتریکس های سکشنال موجود است.
نوار ماتریکس پلاستیکی نوع دیگری از ماتریکس های دندانپزشکی بوده که قبل از عمل اچ کردن و قرار دادن ماده ی ترمیمی، بین دندان ها قرار داده می شود (مانند نخ دندان). نوار ماتریکس را محکم به دور دندان با حالت کش می کشیم تا کامپوزیت را با کانتور یا فرم طبیعی دندان انطباق دهیم. توجه داشته باشید که در صورتی که انتخاب شما برای خرید نوار ماتریکس، نوار ماتریکس پلاستیکی است باید بدانید که لازم است تا پایان کار ترمیم آن را با دست در محل نگه دارید. شای بتوان گفت همین موضوع باعث محبوبیت کمتر ماتریکس های پلاستیکی در بین دندانپزشکان شده است.
از جمله محبوب ترین نوار ماتریکس های پلاستیکی می توانیم به نوار ماتریکس قدامی دو قلو، نوار ماتریکس شفاف، ماتریکس استاپ استریپر و ماتریکس خود چسب اشاره کنیم. در بین این نوار ماتریکس ها، نوار ماتریکس خود چسب تنها نوعی از ماتریکس های پلاستیکی است که نیازی به نگه داشتن با دست در طول ترمیم نداشته و همین موضوع باعث محبوبیت آن شده است.
برای خرید نوار ماتریکس پس از انتخاب نوع نوار باید به ویژگی های دیگری نیز توجه کنید. یکی از مهم ترین نکات توجه به پکیجینگ و بسته بندی نوار ماتریکس است. این بسته بندی باید پلمپ و بدون بازشدگی باشد و همچنین در آخر خود نوار ماتریکس باید بدون خمیدگی، ضربه، زاویه و یا کثیفی باشد.
نوار ماتریکس یکی از ابزار یک مصرف دندانپزشکی است و حتی نوع فلزی آن نیز باید پس از استفاده دور انداخته شود. با توجه به این موضوع می توان حدس زد که قیمت نوار ماتریکس دندانپزشکی زیاد بالا نیست. اما بین مدل های مختلف آن تفاوت های قیمتی وجود دارد. به طور کلی ماتریکس های فلزی از انواع پلاستیکی آن ها گران تر هستند. نوار ماتریکس قدامی نیز به دلیل شکل خاص و ویژه آن دارای قیمت بالاتری نسبت به سایر انواع نوار ماتریکس های فلزی است.
نوار ماتریکس خود چسب نیز در بین انواع نوار های پلاستیکی از قیمت نسبتا بالاتری برخوردار است. به طور کلی عامل مهم تری که در تعین قیمت نوار ماتریکس دندانپزشکی تاثیر می گذارد، برند سازنده آن ها می باشد و بدیهی است که انواع نوار ماتریکس های خارجی از نمونه های داخلی آن گران تر هستند.
یکی از ابزار کاربردی در زمان کار با برخی از نوار ماتریکس ها، ماتریکس هولدر است. همان طور که گفته شد بسیاری از نوار ماتریکس ها مانند نوار ماتریکس قدامی نیازی به نگهدارنده ندارند اما برخی از آن ها برای ثابت ماندن در سر جای خود نیاز به وسیله ای به نام ماتریکس هولدر خواهند داشت. استفاده از این ابزار در واقع احتمال باز شدن نوار ماتریکس در حین ترمیم دندان را به صفر می رساند. در برخی منابع از این وسیله به عنوان ماتریکس بند نیز یاد می شود.
ماتریکس هولدرها انواع مختلفی دارند و هر یک مناسب با نوار ماتریکسی که برای نگه داشتن آن استفاده می شوند نامگذاری شده اند. یکی از محبوب ترین انواع ماتریکس هولدرها، ماتریکس هولدر تافل مایر است. همان طور که گفته شد از این ماتریکس هولدر برای استفاده نوار ماتریکس تافل مایر استفاده می شود اما به دلیل ساختار ویژه و خاصش می توان از آن برای تمامی نوار ماتریکس های بدون سوراخ استفاده کرد.
بنابراین توصیه می شود در صورتی که تنها قصد خرید یک نوع ماتریکس بند را دارید، ماتریکس تافل مایر را برای خود تهیه کنید. اما به طور کلی اگر برای هر نوار ماتریکس از ماتریکس هولدر به خصوص آن استفاده کنید طبیعتا نتیجه بهتری خواهید گرفت.
با خرید نوار ماتریکس و ماتریکس هولدر دندانپزشکی از وب سایت یونیت می توانید پس از بررسی مدل های متفاوت این محصولات بهترین و مناسب ترین ابزار را برای خود انتخاب کنید، از کیفیت و سلامت کالای خود مطمئن باشید و سپس کالای خود را با بهترین قیمت و ارسال سریع درب مطب خود تحویل بگیرید.